Ekonomi alanında önemli düzenlemeleriçeren Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin 1 ile 17. maddelerini kapsayan 1. bölümü, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
Teklif'te yer alan emeklilik düzenlemesi maddesi ise şöyle kabul edildi;
Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi’nin, TBMM Genel Kurulunda kabul edilen 1. bölümüne göre, yurt dışında çalışan Türk vatandaşları ile yurt dışında çalışmaktayken veya yurda kesin dönüşten sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri, SGK’ya başvurarak, Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun’daki haklardan yararlanabilecek.
ERKEN EMEKLİLİK DÜZENLEMESİ
Teklifle, yurt dışı borçlanmasında prim oranı yüzde 32’den yüzde 45’e çıkarılacak. Borçlanılan süreler, kısmi aylığın statüsü ile tam aylığın statüsünün farklı olmasına neden olabileceği için tam aylığın bağlanacağı statü ve bağlayacak sosyal güvenlik kuruluşu da belirlenecek.
Kısmi aylık bağlanmış olanlar dahil maddenin yürürlük tarihinden önce yurt dışında geçen sürelerini borçlanma talebinde bulunanlardan tahakkuk ettirilen borçlarını yasal süresi içinde ödeyenler için sigortalılık sürelerinin hangi statüde değerlendirileceği ve borç tutarının tespitinde önceki hükümler esas alınacak.
Vatandaşa erken emeklilik fırsatı geliyor
SGK UZMANI UYARDI
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Sosyal Güvenlik Uzmanı Kadir Denizci, "Eğer kanun teklifi kabul edilirse, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız Türkiye'de düşük maaş alıp ve yüksek ödeme yaparak erken yaşta emekli olacaklar" dedi.
SGK BORÇLANMASI ORTADAN KALKACAK
Teklif yasalaşırsa, SGK borçlanması ortadan kalkacak, herkes Bağ-Kur'dan borçlanacak.
"Vatandaşlara tavsiyem işlemlerini başlatması..."
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Sosyal Güvenlik Uzmanı Kadir Denizci, TBMM'ye sunulan bir gelir vergisi ve kanun teklifinden bahsederek, "Bu kanun teklifinin içinde yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının 3201 sayılı kanununa göre Türkiye'deki emeklilik işlemleri var. Bu kanunda bazı değişiklikler olacak. Eğer kanun teklifi kabul edilirse, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız Türkiye'de düşük maaş alıp ve yüksek ödeme yaparak genç yaşta emekli olacaklar. 75 milletvekili tarafından meclise sunulan kanun teklifinin Ağustos ayından kabul edileceği söylentileri var. Bu konuda yorum yapamıyorum çünkü Meclis'te onaylanmasını bekliyoruz. Vatandaşlara tavsiyem işlemlerini başlatması ve sosyal güvenlik kurumlarına gitmesidir. Müracaatlarını yapması ve borçlanmalarının tamamını yatırmaları gerekiyor. Kanun teklifindeki maddede borçlanmanın tamamını yatırmayan için şu anki yasanın geçerli olmayacağı yazıyor" dedi.
Denizci sözlerine şöyle devam etti:
"Kanun teklifi kabul edilirse, bazı öngörülen maddeler şu şekilde devam ediyor; öncelikle asgari ücretin yüzde 32'sine göre belirlenen günlük tutar, 27,29 TL'den 38,37 TL'ye çıkarak, yüzde 32'den yüzde 45'e çıkacak"
"YURT DIŞI BORÇLANMASINI YAPAN VATANDAŞLARIMIZ ŞANSLI OLACAK"
Türkiye'ye her yıl olduğu gibi yılda bir kere asgari ücrete zam geldiğini söyleyen Denizci, "Bu zamanlara göre düşünürsek, 38 liradan 45-50 ve 52 lira olarak devam edecek. Yani şu anda borçlanmasını yapan vatandaşlarımız şanslı olanlar olacak. Sadece bununla da kalmıyor. Kanun teklifinde yurt dışında işe girişin Türkiye'de başlangıç sayılmayacağı, Türkiye'deki işe girişten itibaren başlangıç sayılacak. Kişilerin işe girişleri 1999 senesinden önce ise bir problem yok. Kişilerin girişleri 1999'dan sonra ise 2000'li tarihler 2005-2006 ve hiç girişi yoksa, başvuru yaptığı 2019 tarihi itibari ile geçerli sayılacak. Böyle bir durumda Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) üç aşamada maaş bağlıyor. Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) bağladığı maaşlar nelerdir dersek; 1999 öncesi, 1999'dan 2008'e kadar olan ve 2008 sonrası, burada aylık bağlama oranları farklılık gösteriyor ve esas prim kazançları var. Tarihler burada önemli" diye konuştu.
"YAŞ GERİYE ÇEKİLİYOR"
Kişinin yurt dışında işe girişini sayılmadığı zaman, otomatikman maaşın düştüğünün altını çizen Denizci, "Yaş ise geriye çekiliyor. Yani kişi 50 yaşında olacaksa 55 yaşında emekli oluyor. Bir örnek vermek gerekirse; 1980'de yurt dışına girişi olan bir kişinin 3 bin 600 günden 98 bin TL yatırarak tahmini olarak 2 bin ve üstü maaş alarak emekli olabiliyordu. Bu kanun teklifi kabul edilirse eğer, ön görülen maddelere baktığımız zaman şunu anlıyoruz. Türkiye'de kişinin girişinin olmadığını varsayarsak; yaş, gün ve yıl emeklilik şartları vardır. 20 yıl borçlanma yaptığı zamanda, 7 bin 200 günden ödeme yapacak. Bu ödemeyi 27,29 TL yerine 38,37 TL'den yapacak.
TAVSİYEDE BULUNDU
Benim tavsiyem bir an önce işlemlerini başlatsınlar, başvurularını yapsınlar. Borçlarının tamamını yatırsınlar ki bu yasadan etkilenmesinler. Şöyle bir madde daha var. 5510 sayılı kanunun birinci fıkrasının dördüncü bendine göre işlem yapılacak. Bu da 'SSK tamamen kalkacak, Bağ-Kur'a göre işlem yapılacak' demek oluyor" açıklamalarını kullandı.
Sunulan kanun teklifinde Sosyal Güvenlik kapsamında Yurt Dışı Borçlanma adlı 3201 sayılı kanunda yapılacak bazı değişiklikler ön görülmüş olup bu değişikliklerde öngörülen bazı maddeler kanun teklifinde şu şekilde:
PRİM YÜZDE 45'E ÇIKARILIYOR
- Borçlanma tutarının hesaplanmasına esas olan prim oranının yüzde 45'e çıkarılması.
SİGORTALILIK KABUL EDİLECEK
- Borçlanılan sürelerin 5510 sayılı kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık olarak kabul edilmesi.
SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİNİ GERİYE GÖTÜREN SÜRELER
- Türkiye'de sigortalılık başlangıç tarihinden önceki sürelerini borçlanan sürelerinin Türkiye'deki sigortalılık başlangıç tarihinden geriye götürülen sürelere, Türkiye'de sigortalılıkları olmayanların ise borçlarını tamamen ödedikleri tarihten geriye götürülen sürelere mal edilmesi amacıyla değişikliğe gidilmektedir.(Yeniakit)
TAŞITLARDA ÖTV VE İADE
Mevcut bir soruşturma kapsamında bulunan veya el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilen kara ulaşım araçları için 31 Aralık 2019’a kadar ilgili gümrük idaresine başvurulması ve taşıtın ilk ediniminde ödenmesi gereken ÖTV’nin yüzde 25’ine tekabül eden tutarın 1 ay içinde ödenmesi halinde, el konulan araç sahibine iade edilecek.
ÖTV oranı, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilk edinimi gerçekleşmiş ulaşım araçlarının el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilmesi gereken fiilin gümrük idaresince tespit edilmesinden önce ve 1 ay içerisinde kendiliğinden bildirilmesi durumunda yüzde 15 olarak uygulanacak. Bu süreyi, Cumhurbaşkanı 6 aya kadar uzatabilecek.
İadesi talep edilen ulaşım araçlarının muhafazasına ilişkin masraflar, araç sahibince ödenecek. Tasfiyesi tamamlanmış ulaşım araçları için başvurular kabul edilmeyecek.
BANKA KREDİLERİ
Bankalar, kredilerle ilgili doğmuş veya doğması muhtemel zararların karşılanması için yeterli düzeyde karşılık ayıracak. Bankalar, kredilerin kalitesine ve sınıflandırılmasına, garantilerin ve teminatların alınmasına, bunların değerinin ve güvenirliğinin ölçülmesine, takibe alınan kredilerin izlenmesi ve Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına göre kayıttan düşürülmesine, kredilerin yeniden yapılandırılması dahil geri ödenmelerine ilişkin politikaları oluşturmak ve uygulamak, bunları gözden geçirmek, tüm bu hususları icra edebilecek gerekli yapıları tesis etmek ve işletmek zorunda olacak.
Krediler ile ilgili olarak ayrılan özel karşılıkların tamamı ayrıldıkları yılda kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilecek.
Özel karşılık ayrıldıktan sonra tahsil imkanı kalmaması nedeniyle kayıttan düşülen krediler, Vergi Usul Kanunu’nun ilgili maddesi hükümleri kapsamında değersiz alacak sayılacak.
FİRMALARA ÖDEME KOLAYLIĞI
Türkiye'de faaliyette bulunan bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri ve finansman şirketleri ile diğer finansal kuruluşlarla kredi ilişkisinde bulunan ve BDDK’ca çıkarılan yönetmeliğe göre hazırlanan Çerçeve Anlaşmalarda belirlenen borçlular, bu kuruluşlar tarafından kullandırılmış olan kredilere ilişkin olarak alınacak tedbirlerle, geri ödeme yükümlülüklerini yerine getirebilmelerine ve istihdama katkıda bulunmaya devam etmelerine imkan verilmesini sağlamak amacıyla dahil oldukları risk grubundaki diğer borçlularla bir bütün olarak veya kısmen yeniden yapılandırmaya tabi tutulabilecek.
Bu madde uyarınca yapılacak finansal yeniden yapılandırmalara ilişkin usul ve esaslar yönetmelik hükümleri çerçevesinde hazırlanan Çerçeve Anlaşmalar ile belirlenecek. Bu hükümler, 2 yıl süreyle uygulanacak. Süreyi 2 yıl daha uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Finansal yeniden yapılandırma kapsamına alınacak borçluların mali durumlarının tespit edilmesi ve bu kapsamda borçlarının yeniden yapılandırılması sonucunda borçlarını geri ödeme kabiliyeti kazanacağına kanaat getirilmesi şart olacak. Borçlarını geri ödeme kabiliyeti kazanamayacağına kanaat getirilen borçlular, finansal yeniden yapılandırma kapsamına alınmayacak.
Finansal yeniden yapılandırma kapsamına alınacak borçluların mali durumunun tespiti ve finansal yeniden yapılandırmanın uygulanabilirliğine ilişkin değerlendirme, bağımsız denetim kuruluşlarına, Çerçeve Anlaşmaları kapsamında belirlenecek yeterli bilgi ve uzmanlığa sahip kuruluşlara veya borçlu tarafından kabul edilmesi halinde alacaklı kuruluşlara yaptırılacak.
Finansal yeniden yapılandırmalarda; kredilerin vadelerini uzatmak, kredileri yenilemek, ilave kredi vermek, anapara, faiz, temerrüt faizi, gecikme cezaları ve kar payları ile kredi ilişkisinden doğan diğer her türlü alacağı indirmek, bunlardan kısmen veya tamamen vazgeçmek mümkün olacak.
Teminat azaltmak, anapara, faiz veya kar payı alacaklarını; kısmen veya tamamen iştirake çevirmek, özel amaçlı şirketler ile yatırım fonlarına ayni, nakdi ya da tahsil şartına bağlı bir bedel karşılığı devir veya temlik etmek, borçlu ya da üçüncü kişilere ait ayni değerler karşılığında kısmen veya tamamen tasfiye etmek, satmak, bilanço dışına çıkarmak, diğer alacaklı kuruluşlar ve alacaklılarla birlikte hareket ederek protokoller yapmak gibi gerekli görülen tedbirler alınabilecek.
Kredilerin teminatlarının ya da alacaklı kuruluşlar tarafından iştirak olarak edinilecek borçluların varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerine ilişkin değerleme, taraflardan birinin talep etmesi durumunda, Sermaye Piyasası Kurulunca değerleme yapmaya yetkilendirilmiş kuruluşlarca yapılacak.
Finansal yeniden yapılandırma kapsamına alınan bir borçlunun borçlarının, sözleşmenin imza tarihini izleyen yılın başından itibaren 2 yıl içerisinde tekrar finansal yeniden yapılandırmaya konu edilmesi halinde, belirtilen vergi istisnaları ve teşvikler uygulanmayacak.
Sözleşmeler ile uygulamaya konulan işlemlerin gerçekleşmemesi halinde dahi, uygulanmış olan vergi, fon ve harç istisnaları geri alınmayacak.
Düzenleme uyarınca yapılacak teminat azaltma, anapara ve diğer alacaklardan vazgeçilerek kayıttan düşme yahut benzer işlemlerle kredilerin yeniden yapılandırılması Bankacılık Kanunu ile düzenlenen zimmet suçunu oluşturmayacak.
Teklifin birinci bölümünde yer alan maddelerin tamamlanmasının ardından TBMM Başkanvekili Levent Gök, birleşimi saat 14.00’da toplanmak üzere kapattı.