İşsizlik maaşı aldığı dönemde iş bulan bir kişinin ödeneği kesiliyor. Ancak bu kişi yeni girdiği işinden memnun kalmaz ve istifa ederek ayrılırsa daha önce hak etmiş olduğu işsizlik maaşını yeniden bağlatarak, kullanmadığı ayların ödemesini almaya devam edebiliyor. Akşam gazetesinden Okan Güray Bülbül çalışanların işsizlik maaşı hakkı ile ilgili detayları yazdı.
İşsizlik sigortası çalışanlar için can simidi konumunda... İşsiz kalınca gelirini kaybeden, sağlık hizmetlerinden yararlanması riske giren kişiler işsizlik maaşıyla bir nebze de olsa rahatlıyor. Bir kişinin işsizlik maaşı alabilmesi için iki önemli şart bulunuyor. Bunlardan ilki, işveren tarafından işten çıkarılmış olmak. Maaş almak için prim ödeme şartını da yerine getirmek gerekir. Son 3 yılda en az 600 gün primi olmayan kişi işsizlik maaşı alamaz. Son 3 yılda içerisinde en az 600 gün primi olan 6 ay, 900 gün primi olan 8 ay, 1080 gün primi olan 10 ay işsizlik maaşı alabilir. Son 120 gün kesintisiz prim ödeme şartı kaldırıldığı için devamsızlık nedeniyle bu şartı sağlayamayan kişiler de maaş almaya başladılar.
İŞE GİRERSE KESİLİR
İşsizlik maaşı alan bir kişinin bu dönem içerisinde iş bulması halinde işsizlik maaşı kesilir. İşsizlik maaşı alırken iş bulan ancak sigortasını yaptırmayan yani kayıtdışı çalışan bir kişi ise işsizlik maaşı almaya devam eder. Ancak ileride bu durum tespit edildiğinde İŞKUR bu kişiye ödenmiş maaşları faiziyle birlikte geri ister. İşsizlik sigortasından maaş alırken iş bulan bir kişi, bulduğu bu işten ayrılırsa yeniden işsizlik maaşı alabilir.
EN ÇOK 10 AY ALINIYOR
Örneğin 1 Şubat 2022 tarihinde işsizlik maaşı almaya başlayan ve toplamda 10 ay boyunca işsizlik maaşı almaya hak kazanmış bir kişi, 1 Nisan 2022'de yeniden işe girerse işsizlik maaşını 2 ay almış ve 8 ay daha işsizlik maaşı alması mümkünken yeni bir işe girmiş olur. Bu kişi eğer 1 Haziran 2022'de işinden ayrılırsa, işsizlik maaşının kalan 8 ayını almaya devam edebilir. Böylece bir hak kaybına da uğramaz.
İSTİSNA SAĞLANMIŞ
İşsizlik maaşı alırken işe giren kişi, istifa ederek ayrılsa bile daha önce hak ettiği işsizlik maaşını almaya devam edebilir. Normalde istifa eden bir çalışan işsizlik maaşı alamazken, işsizlik maaşı alırken işe giren ve maaş alma hakkı bulunan bir kişi, istifa etse bile eski hakkını almaya devam edebilir. Bu durum yalnızca bu durumdaki kişiler için bir istisnadır.
İŞKUR'UN TEKLİFİNİ KABUL ETMEK ZORUNDA
İşsizlik maaşı alan kişiler İŞKUR'un kendilerine önerdikleri işleri belirli şartlar dahilinde kabul etmek durumundalar. Kişinin mesleğine uygun, son çalıştığı işin ücret ve çalışma koşullarına yakın bir iş bulunmuşsa ve işyeri de kişinin ikamet ettiği belediyenin mücavir alan sınırları içerisindeyse bu kişinin İŞKUR'un bulduğu işi kabul etmesi gerekir. Aksi taktirde ise, İŞKUR bu kişinin işsizlik maaşını kesebilir.
HAK ETTİĞİ SÜREYİ BİLE UZATABİLİR
İşsizlik maaşı alırken işe giren ve işe girmeden önce 6 ay işsizlik maaşı almayı hak etmişken 2 ay maaş aldıktan sonra işe giren bir kişi, bu işinde 3 yıl çalışır ve 10 ay işsizlik maaşı almaya hak kazanırsa 4 ay değil, 10 ay boyunca işsizlik maaşı alabilecek. Dolayısıyla maaş alırken işe giren ve tekrar maaş hak edecek kadar çalışan bir kişi artık yeni şartlarına göre maaş almaya başlar. Bu sayede daha uzun süre işsizlik sigortasından maaş alabilir. İşsizlik maaşı alanları işe alan işverenler de sigorta prim teşvikinden yararlanıyor. Yani işsizlik maaşı alan kişileri istihdam etmek işverenler açısından mantıklı. İşsizlik maaşında kazanılmış hakkın kaybedilmediğinin bilinmesi bu kişilerin işe girmekten korkmamasını sağlayacaktır.
İŞSİZLİK MAAŞI 2022 YILINDA NE KADAR OLDU?
İşsizlik maaşının en yüksek tutarı, asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80’i olabiliyor.
2021'de işsizlik maaşı en düşük 1.420,14 liraya, orta kademede 1.688,91 liraya, en yüksek de 2 bin 840,28 liraya çıkmıştı.
2022 yılında ise en düşük işsizlik maaşı; 2137 lira, orta kademe işsizlik maaşı 2541 lira, en yüksek işsizlik maaşı da 4272 lira oldu.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir.
İşsizlik Ödeneğinden Yararlanma Koşulları:
- Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
- Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak,
- Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
- Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak.